Uyển thành là yết hầu thông giữa Duyện châu, Dự châu với Kinh châu, là vùng đất giao tranh binh địa. Trương Tú, Bắc địa Thương vương của Tam quốc, võ thuật của hắn đúng là rất mạnh, đáng tiếc, khả năng làm chính trị của hắn lại thua xa võ nghệ. Hắn là cháu của đại tướng Trương Tế thuộc hạ của Đổng Trác. Trương Tế mặc dù là đại tướng tâm phúc của Đổng Trác, nhưng người này không phải là Lý Thôi, Quách Dĩ là những kẻ hiếu sát, mà thuộc về phái ôn hòa. Lúc hòa giải mâu thuẫn Lý Thôi, Quách Dĩ, đưa hoàng đế về đi về phía đông, Lý Thôi, Quách Dĩ đổi ý truy kích Lưu Hiệp, mà Trương Tế mang binh xuôi nam về Kinh châu, lúc tấn công Nam Dương (thực tế là đi Nam Dương cướp lương thực), trúng tên bỏ mình. Quân Lương châu không người đứng đầu, vì thế tôn Trương Tú làm chủ, quay đầu về phía Lưu Biểu. Lưu Biểu đem Uyển huyện làm chỗ an thân cho Trương Tú, trên thực tế là muốn quân Lương châu của Trương Tú có thể ngăn cản Tào Tháo giúp ông ta.

Đúng ra, Trương Tú hoàn toàn không có khả năng làm một chư hầu, nhưng vận khí hắn thật tốt, vì có một siêu cấp mưu sĩ – Giả Hủ ở bên mình. Giả Hủ là một mưu sĩ rất tài năng, nguyên là thủ hạ của Lý Thôi, vì muốn bảo vệ mình, đã đề nghị Lý Thôi bất ngờ đánh chiếm Trường An, tạo ra đại loạn (cá nhân ta cảm thấy, Vương Doãn mới là người phải chịu trách nhiệm chủ yếu). Khi Lý Thôi, Quách Dĩ đấu với nhau, Giả Hủ cố gắng ở giữa chu toàn, bảo vệ cho Hiến Đế, bởi vì tranh chấp với Lý Thôi mà chạy về quê nhà. Giả Hủ sau đó làm quan cho Đoàn Ối*, thấy Đoàn Ối có lòng nghi kỵ, lại chuyển sang đầu Trương Tú.

Lúc ấy Trương Tú tại Uyển thành đang nghĩ làm thế nào để bảo vệ chính mình cùng của cải trong thời loạn thế, Lữ Bố, Lưu Bị cùng Viên Thuật đang đương đầu với Tào Tháo. Viên Thuật đánh Lưu Bị chạy trối chết, lại sai Lữ Bố quấy nhiễu đường rút lui của hắn, hắn một mặt chạy đi tìm Tào Tháo cầu cứu (xin Hoàng đế bảo hộ thôi), một mặt nịnh nọt lấy lòng Lữ Bố. Lữ Bố không phải kẻ tiểu nhân, cho nên không chỉ thu nhận và giúp đỡ Lưu Bị, còn giúp hắn giải quyết truy binh uy hiếp của Viên Thuật (về chuyện bắn kích ở nha môn, không cần nhắc lại). Bởi vậy Lữ Bố đắc tội với Viên Thuật, bị bộ hạ Hách Manh và Trần Cung làm phản. Làm phản không thành, Trần Cung bị ta bôi đủ thứ tiếng xấu, tất nhiên đã không còn được Lữ Bố tin tưởng, không giết hắn cũng coi như Lữ Bố còn nhớ tình bạn cũ.

Biết được tất cả những chuyện này, Tào Tháo chọn dùng đề nghị của Tuân Úc cùng Quách Gia, hơn nữa có Trần Khuê tiếp ứng, lợi dụng danh nghĩa của Hoàng đế, không lỡ thời cơ phong cho Lưu Bị làm Trấn đông tướng quân, đóng quân tại Tiểu Bái; phong Lữ Bố làm Tả tướng quân, trao luôn cả ấn triện, hơn nữa Tào Tháo gửi thư đặc biệt nói rõ, muốn cùng Lữ Bố hòa hảo, cũng mắng Viên Thuật không ra cái gì, muốn Lữ, Lưu hai người thảo phạt Viên Thuật. Lữ Bố không có một chút tâm cơ nào, vì không lấy được lương thực từ Viên Thiệu, thẩm vấn Hách Manh lại biết Viên Thuật phái người cấu kết với tên này làm bậy, tay trái cầm thư cầu thân của Viên Thuật, tay phải cầm hòa thư của Tào Tháo do Trần Khuê đem tới, còn có chiếu chỉ phong quan của Hoàng thượng, không nghĩ ngợi nhiều, đem Hàn Dận do Viên Thuật cử tới cầu thân thành lễ vật đưa về cho Tào Tháo, cũng hướng Tào Tháo nói lời cảm tạ. Cứ vậy, Viên Thuật cùng Lữ Bố bắt đầu sống mái với nhau, mà Lưu Bị đã chuẩn bị xong để gió chiều nào xoay chiều ấy. Kết quả, Lữ Bố thắng. Vậy là Tào Tháo dùng phương pháp lung lạc Lữ Bố, mượn sức Lưu Bị, khiến bọn họ kiềm chế Viên Thuật, tạm thời giải quyết uy hiếp của Viên Thuật, vào tháng giêng năm 197, mang mười vạn binh tiến tới Uyển thành.

Trương Tú ngồi ở đại sảnh, vẻ mặt đờ đẫn nhìn thư tín trong tay: Duyện châu mục Tào Tháo, dẫn binh mười lăm vạn, hướng Uyển thành tiến đến. Kỳ thực, biểu tình đờ đẫn của Trương Tú lúc này không phải là vẻ đờ đẫn thường thấy, mà bị dọa thành. Lại nói, Trương Tú không phải kẻ hèn nhát, ngược lại, rất dũng cảm. Sử chép: Biên Chương Hàn Toại vì loạn ở Lương châu, Khúc Thắng ở Kim thành tập kích Lưu Tuyển ở Tổ Lệ. Tú là huyện lại, rình cơ hội giết Thắng, được người trong quận khen có nghĩa khí. Toại tập hợp thiếu niên, hào kiệt trong ấp. Đổng Trác bại, Tế cùng Lý Thôi tập kích Lữ Bố, báo thù cho Trác. Tú đi theo Tế, đánh trận lập công mấy năm đã lên tới chức Kiến trung tướng quân, phong làm Tuyên Uy hầu.

Trương Tú suy nghĩ: tuy rằng ta cũng mạnh, nhưng làm chủ và làm tôi không giống nhau. Thật muốn khóc, thế nào xui xẻo như vậy, ta tiếp nhận quân đội của thúc thúc, tìm được chỗ an thân, mới được có năm tháng, đất đi còn chưa quen, sao lại đắc tội với Tào Tháo thế này. Tào Tháo là ai chứ? Đánh cho Lữ Bố anh dũng vô địch chạy đông chạy tây. Người ta mang theo mười lăm vạn, quân của mình, còn chưa đủ để người ta nhét kẽ răng.

Trương Tú cố gắng khống chế cảm xúc của chính mình, ánh mắt chuyển sang bên trái: “Văn Hòa tiên sinh, ta nên làm gì bây giờ?”

Giả Hủ tuổi gần năm mươi trong lòng cũng đang thở dài, nhiều năm trước, bản thân mình bắt đầu theo người ta, tìm cơ hội vượt lên phía trước, mấy chục năm qua đi, mắt thấy tuổi tác đã chạm tới tri thiên mệnh, vẫn còn phải vì cứu mạng mình mà bận rộn. Cứ nghĩ có thể sống bình an qua ngày, mới tới được chỗ Trương Tú vài ngày thôi, đã gặp phải chuyện này, ôi, mạng thật khổ.

Nghe thấy Trương Tú hỏi, Giả Hủ nhìn Trương Tú nói: “Chuyện này Tướng quân định thế nào, đánh hay chạy, hay là….”

Trương Tú thở dài, đánh, lấy cái gì để đánh? Ta đâu có lợi hại như Lữ Bố; chạy, chạy đi đâu, còn chỗ nào để an thân? Hàng ư, cũng có khả năng, nhưng mà ta nói thế nào cũng là một Hầu gia, chữ hàng này không thể tùy tiện nói ra miệng, dứt khoát đi: “Văn Hòa tiên sinh, Tú là người thô kệch, chuyện này liên quan tới sinh tử, tiên sinh hãy cho ta một chủ ý đi.” Trong lòng nói thầm: Giả Hủ ngươi rất thông minh, phải biết ý của ta chứ!

Giả Hủ sao lại không hiểu, mắt thấy Trương Tú tha thiết mong chờ nhìn mình, chính là muốn mình nói ra chuyện đầu hàng, trong lòng dở khóc dở cười. Bản thân mình đúng là được Trương Tú trọng dụng đến mức nói một không có hai, nhưng cũng không tới mức này chứ! Nghĩ một lát, vẫn nói: “Tướng quân, chúng ta tới đây chưa lâu, lòng dân khó dò; binh sĩ của ngài liên tục nhiều năm chinh chiến, khổ không thể tả. Suy nghĩ cho bọn họ, vẫn là không nên đánh! Hủ nghe nói Mạnh Đức công kia chiêu hiền đãi sĩ, đi theo ông ta chắc cũng không tồi.”

Trương Tú thở dài ra một hơi, quả nhiên, phần tử trí thức nói chuyện chính là rất khác người, chuyện đầu hàng vô cùng đơn giản cũng có thể nói thành như vậy: “Không sai. Các vị, tiên sinh nói rất đúng, vì tính mạng mọi người và gia đình mà suy nghĩ, ta quyết định, phái sứ giả tới trình bày với Tào Mạnh Đức lập trường của chúng ta, lại chuẩn bị đồ úy lạo. Thế nào?” Người trong phòng nghe xong, không đánh là tốt rồi, không có ý kiến gì. Vả lại, ngài đã quyết, chúng tôi có thể có ý kiến sao?

Tào Tháo đang trên đường, Trương Tú ở đây chuẩn bị nghênh đón, ta cũng trên đường chạy tới nơi. Mới tới Dục Thủy, Tào Tháo đã gặp được sứ giả của Trương Tú vui vẻ chạy tới. Không ai thích cả ngày đánh giặc, Tào Tháo cũng không. Nhận lễ vật Trương Tú mang tới, trong lòng thật sự vui đến nở hoa, không mất chút công sức nào lại có được một viên thượng tướng cùng một đạo quân Lương châu (tuy rằng hơi nhỏ), chủ yếu chính là chiếm được Uyển thành cửa ngõ thông tới Kinh châu, Tào Tháo tất nhiên đắc ý. Kết quả đắc ý, là cho quân hạ trại ở ngay bên bờ Dục Thủy bên ngoài Uyển Thành, tự mình mang một đám người đi dự tiệc.

Sai lầm lớn nhất của Tào Tháo chính là ở chỗ này, đáng lẽ trước tiên phải phái người đi tiếp quản Quyển thành, tiện thể điều chỉnh lại đám lính thủ thành, dù không đông cũng không nên tự mình vào thành như vậy. Ông ta vừa khéo, không thèm làm vậy, lại giống như mang binh thăm hỏi, trực tiếp tới làm khách. Lúc ta chạy tới nơi, ông ta đang ở trong thành uống rượu rồi! Càng giận hơn là, quân doanh của ông ta ở ngoài thành, không ai biết thân phận của ta. Điển Vi khẳng định đã theo vào thành, Thái Sử Từ thủ tại Hứa Đô, cũng không tới (sau này, ta thấy sự sắp xếp này của Tào Tháo thật may mắn). Tào Ngang thấy ta xin gặp Tào Tháo, cười lạnh nói: “Triệu Như tiên sinh lần này lỗ vốn rồi, trận này không đánh, ngươi không phát tài được nhờ người chết.”

Thấy ánh mắt miệt thị của Tào Ngang, ta chỉ biết than thở. Suy nghĩ một chút, nếu không phải Tào Tháo hạ lệnh không cho phép đụng tới ta, người kia có khi đã lập tức nhân cơ hội giết ta luôn. Lúc này, ta cũng chỉ đành nói với hắn: “Nếu như Tào đại nhân trở về, mong ngài khuyên ông ấy đừng thân cận nữ sắc. Tiểu nhân vào thành trước đã, ngày mai lại tới bái kiến.” Sau này ta biết, Tào Ngang căn bản không nói cho Tào Tháo biết ta đã tới.

Vào thành, một chút không khí chiến tranh cũng không thấy, dù sao cũng là quy thuận trong hòa bình, tất cả đều vui vẻ. Không đúng, ta nói sai rồi, Lưu Biểu hẳn là không vui vẻ lắm. Ở bên ngoài Trương phủ, ta đi dạo hai vòng, không tìm được phương pháp đi vào, ôi, ta lần đầu tiên oán hận thân phận này của mình. Trời đã tối mịt, ta trơ mắt nhìn Tào Tháo cười lớn, cùng mọi người từ trong nhà đi ra, lên ngựa ra khỏi thành. Ta bị binh sĩ ngăn cản đứng cách chỗ ông ta rất xa, không biết làm sao đành nhìn ông ta rời đi, còn mình lại không ra được. Nhưng mà, ta không nhìn thấy ông ta mang nữ nhân nào đi theo cả, xem ra, Trâu thị kia chắc không cùng Tào Tháo ra ngoài thành!

Ta nhàm chán cùng cực ở cửa sổ một gian phòng trong khách điếm, nhìn những vì sao trên bầu trời mà ngẩn người. Trương Tú lại ở trong phòng ngẩn người, Trong tiệc rượu, biểu hiện của Tào Tháo khiến hắn nổi giận, nhưng không dám phát tác. Để tỏ thành ý của mình, Trương Tú không chỉ đem những thủ hạ đắc lực nhất của mình gọi tới, còn cho cả người nhà tham gia. Lúc này, hắn vì sự sắp xếp này của mình, hối hận đứt ruột. Chưa nói tới thím của mình, là Trâu thị, vợ mới cưới hai năm của Trương Tế cùng Tào Tháo mắt đi mày lại; càng hận hơn chính là Tào Tháo nghiễm nhiên đối với Giả Hủ còn hứng thú hơn xa bản thân mình, trong bữa tiệc không ngừng lôi kéo Giả Hủ, một chút kiêng kỵ cũng không có. Tuy rằng Giả Hủ không thể hiện thái độ gì, nhưng hắn đã cảm giác được một loại tuyệt vọng, không có Giả Hủ, bản thân hắn một chút chủ ý cũng không có, hắn đã có thói quen được Giả Hủ giúp bày mưu tính kế; lại còn thân vệ Hồ Xa nữa, Tào Tháo mặc nhiên chia rẽ hắn, còn ngang nhiên tỏ vẻ muốn trọng thưởng, căn bản không đặt chủ tử như ta đây vào trong mắt, Tào Tháo này thật là quá đáng.

Trương Tú còn chưa kịp nuốt xong cơn giận, đột nhiên thấy tỳ nữ hầu hạ thím mình hoảng hốt chạy tới: “Đại nhân, không tốt rồi, phu nhân mất tích. Từ lúc tham gia bữa tiệc tới giờ, nô tì không ở bên phu nhân. Tới lúc tỷ tỷ ở nhà trước nói ở đây tiệc đã sớm tan, nô tì mới vội vã đi tìm. Nhưng nô tỳ tìm chỗ nào cũng không thấy.”

Trương Tú đầu ong một tiếng. Trâu thị rời tiệc rất sớm, nói cách khác, lúc thím lui ra, không trở về phòng, người đi đâu rồi? Chỉ có một khả năng, sau khi Trâu thị rời tiệc, người của Tào Tháo cũng rời đi, nói như vậy… “Đáng ghét. Người đâu, truyền Giả tiên sinh.”

Đám thủ hạ đều ngẩn người, từ lúc Giả Hủ tới đây, chủ nhân cho tới bây giờ đều dùng chữ mời, hôm nay… Không dám nghĩ nhiều, vội vàng đi mời Giả Hủ.

Lúc Giả Hủ vội vàng tới Trương phủ, Trương Tú đã bình tĩnh lại. Thấy Giả Hủ tới, hắn ngẩng đầu hỏi một câu: “Văn Hòa, ngươi muốn cùng Tào Tháo đi sao?”

Giả Hủ ngây ngẩn cả người. Đúng vậy, hôm nay tại yến tiệc, ông ta đúng là cảm nhận được sự khao khát của Tào Tháo đối với mình, một mưu sĩ có khả năng gặp được chủ công như vậy cũng là điều may mắn. Đáng tiếc, mình đã lựa chọn Trương Tú trước, ông ta không phải loại tiểu nhân hay thay đổi. Nếu như gặp Tào Tháo trước, ông ta sẽ lưu lại, lúc này chủ công của ông ta là Trương Tú, đối với ông ta ngoan ngoãn phục tùng. Nghĩ đến đây, Giả Hủ cười nói: “Văn Hòa là mưu sĩ của tướng quân, sẽ không đi theo người khác.”

Trương Tú thở ra: “Văn Hòa, ta nhận được tin tức, Tào Tháo đem Trâu thị đem tới Tào doanh, hắn còn dùng tiền tài thu thập Hồ Xa Nhi, muốn trừ bỏ ta, còn muốn ép ông đi theo hắn. Ông nói, ta phải làm gì đây?”

Giả Hủ có một chút sửng sốt, sau đó cúi đầu trầm tư một chút: “Tướng quân, Hồ Xa Nhi chưa chắc đã phản lại ngài. Về phần Trâu thị, một nữ nhân chẳng đáng là gì. Nhưng mà, hiện tại cần phải biết chắc chắn, Tào Tháo có muốn giết ngài hay không.”

Trương Tú hừ lạnh một tiếng: “Chuyện Hồ Xa Nhi ta không sợ, nhưng mà Trâu thị bị Tào Tháo làm nhục, ta làm sao giải thích với những bộ hạ cũ của thúc thúc? Ta đến người nhà cũng không bảo vệ được, làm sao bảo vệ được bọn họ? Ta ở trong quân còn có uy tín gì nữa?”

Nhìn bộ dáng nghiến răng nghiến lợi của Trương Tú, Giả Hủ biết, hắn đã hạ quyết tâm, mới gọi mình tới, chẳng qua hỏi mình biện pháp thôi, không phải là cần hay không cần biện pháp, liền thở dài một tiếng: “Tướng quân nếu khi đã hạ quyết tâm, chúng ta phải chuẩn bị đánh một trận là thành công, nếu không sẽ rất bị động.”

Trương Tú cắn chặt răng: “Ta đã hạ quyết tâm, Văn Hòa, ông nghĩ phương pháp vẹn đoàn đi, nhất định phải đẩy Tào Tháo vào chỗ chết, ta không nuốt trôi cơn tức này.” Giả Hủ gật đầu.

Ngày hôm sau, tới trưa trong thành cũng không có động tĩnh gì, ta cũng không thấy Tào Tháo trở vào, nghĩ lại Vũ ca ca có nói qua, chuyện này từ đầu tới cuối, huynh ấy cũng không rõ ràng lắm, trong sách chỉ viết, Tào Tháo chiếm lấy Trâu thị là phu nhân của Trương Tế, nên Trương Tú lệnh cho Hồ Xa Nhi chuốc say đại ca, trộm binh khí của huynh ấy, nửa đêm đột nhiên tập kích, giết chết đại ca và Tào Ngang. Bản thân Tào Tháo là vì Tuyệt Ảnh đưa ông ta nhảy qua sông Dục Thủy, mới thoát được một mạng. Nhưng mà, hiện tại Uyển thành là sóng êm bể lặng mà! Ta do dự không biết nên ra khỏi thành hay tiếp tục quan sát ở đây. Do dự một hồi lâu, ta quyết định lưu lại, dù sao có chuyện cũng phải vào buổi tối.

Chú thích:

* Đoàn Ối: tự là Trung Minh, vốn là một Trung lang tướng dưới trướng Đổng Trác